خـواص و مـضـرات مصطکی
مصطکی
مصطکی به «برادر کندر» معروف است و نام دیگر آن «کندر رومی» می باشد. یکی از معدود گیاهان دارویی ناشناخته است که در طب سنتی کاربرد درمانی فراوانی دارد. مصطکی درخت یا درختچه ای که بلندی آن تا 3متر و گاهاً در باغها (در صورت پرورش و مراقب) تا 14 متر می رسد.
درختچه ای همیشه سبز از خانواده پسته ایان با میوه کروی قرمز کوچک و پس ار رسیدن سیاه رنگ می شود. از میوه آن روغن تهیه می شود.
شیره زرد رزینی مصطکی در ماه های گرم سال به صورت قطراتی کوچک و خودبه خودی (یا در اثر شکافی که وارد می کنند) از ساقه و شاخه های درخت مصطکی گرفته می شود که در مجاورت هوا سفت شده و به شکل قطرات اشک است.
مصطکی گاهی به جای اینکه روی شاخه و ساقه باقی بماند در پای درخت روی هم انباشته شده و به شکل قطعه های بزرگی می آید که چون باناخالصی هایی دیگر مانند خاک و برگ مخلوط می شود. مرغوب نیست.
مصطکی به شکل قطعه های کوچک، کمی کوجکتر از نخود، به رنگ زرد کم رنگ و کمی شفاف به بازار عرضه می شود. این صمغ بو و طعم مطبوعی دارد.
مصطکی به صورت جوشانده، مصرف خوراکی و روغن قابل استفاده است. صمغ مصطکی در تجارت به شکل چسب، در حفاظت از شیشه ها، ظروف چینی، استخوان، چوب و فلزات و در نوشیدنی های الکی و غیرالکی، و بعضی ترکیبات و عطرهای آرایشی استفاده می شود. صمغ مصطکی ، به عنوان ماده پرکننده در دندان پزشکی و در خمیردندانها کاربرد دارد.
خـواص مصطکی
1. در طب سنتی ایران مصطکی دارای طبیعتی گرم و خشک است.
2 . صمغ رزینی مصطکی تا حدود 90درصد از ماستی سیک اسید، ماستی کولیک اسید و ماستیکو رزن تشکیل شده است و مقداری اسانس در آن یافت می شود. بخش اسانس آن دارای آلفا و بتا پی نن، میرسن و کاریوفیلن می شود. این محتویات بر حسب زمان و منطقه برداشت متفاوت است.
3. مصطکی جزء داروهای اصلی تقویت حافظه محسوب می شود.
4. مصطکی خاصیتی ضد سردرد دارد و به درمان سردرد کمک می کند.
5. جویدن آن برای تقویت استحکام لثه و بوی بد دهان را از بین می برد.
6. معجون مصطکی (با گلاب) برای تقویت چشم و درمان چشم درد مفید است.
7. مصطکی گرفتگی گوش را درمان می کند.
8. مصطکی برای تقویت قلب و اعصاب مفید است.
9. مصطکی در درمان دردهای آرتریت و مفاصل موثر است.
10. یکی از خواص مهم مصطکی ضد سرطان بودن آن است.
11. مصطکی در درمان زخم معده، زخم اثنی عشر، و زخم روده موثر است. ( روغن مصطکی مورد نظر است)
12. بوییدن گیاه مصطکی در درمان وسواس و مالیخولیا مفید است.
13. مصطکی سردی کبد را از بین می برد.
14. مصطکی در درمان سرفه های سرد و خونریزی های سینه مفید است.
15. مصطکی در بهبود التهابات معده و روده مفید است.
16. مصطکی به هضم غذا و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کند.
17.مصطکی اشتهاآور است.
18. مصطکی شدت نفخ را برطرف می کند.
19. مصطکی برای ترمیم زخم های جراحی و زخم های دستگاه گوارش موثر است.
20. مصطکی در درمان کلسترول بالا، دیابت و فشار خون بالا به میزان اندک اثر گذار است.
21. صمغ مصطکی در مهار رشد لاکتوباسیلی (باعث ایجاد پوسیدگی دندان) دربزاق کسانی که ارتدنسی کرده اند مؤثر است.
22. مصطکی تقویت کننده اعضا و قوای رئیسه بدن (مغز ، کبد و قلب) است.
23. مصطکی از تورم و سوختگی پوست را التیام می دهد.
24. در قدیم از مصطکی برای جلوگیری از وبا استفاده می کردند.
25. معجون مصطکی (گل مرمکی) برای پایین آوردن ورم پشت پاها مفید است.
26. دمکرده مصطکی برای درمان سرفه های ناشی از بیماری سل مفید و خلط را دفع می کند.
27. معجون مصطکی (عرق بهار نارنج) برای درمان بی خوابی نافع است.
28. صمغ مصطکی با خاصیت ضدباکتری از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
مـضـرات مصطکی
1. مصرف مصطکی (مستکی) برای خانم های باردار و شیرده و کودکان توصیه نمی شود و بایستی با احتیاط زیر نظر پزشک و متخصصین طب سنتی مصرف شود.
2. مصرف مصطکی برای کودکان ممکن است موجب اسهال شود.
3. مصطکی (مستکی) ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آلرژی شود. در مصرف آن جانب احتیاط را رعایت نمایید.
4. به علت تداخل داشتن با دارویی های شیمایی از مصرف خودسرانه مصطکی همراه با داروهایی شیمیایی پرهیز کنید. ( در صورت استفاده از گیاهان دارویی ، قبل از مصرف داروهایی شیمایی پزشک خود را مطلع کنید.)
5. مصطکی برای مثانه زیان آور است. (مصلح آن، خیساندن در سرکه انگور، همراه با کتیرا،قند، صمغ عربی، مغز گردو و گشنیز نیز می باشد.)